33
TEMMUZ / AĞUSTOS
2014 • SAYI 233 •
PERSPEKTİF
Bir düşünce akımı olarak antisemitizm, Hz.
İsa’nın –yani Hıristiyan öğretisine göre Tan-
rı’nın oğlunun– öldürülmesinden tamamıyla
Yahudilerin sorumlu olduğu inancına dayan-
maktadır.
1
Ancak bu inancın varlığı, kişiyi Hris-
tiyanlığın doğrudan antisemitik bir doktrine
sahip olduğu sonucuna götürmemelidir. Zira
Hristiyan akaidinin esaslarından biri olan Hz.
İsa’nın çarmıha gerilmesi olayı ile bu olay hak-
kında ileri sürülen farklı yorumları birbirinden
ayırt etmek gerekmektedir. Yahudilerin “Tanrı
katilleri” olarak algılanması, işte bu farklı yo-
rumlardan sadece biridir. Ne var ki bu algı, Ya-
hudilerin sinsi ve hilekâr bir millet oldukları
varsayımına yol açmış ve her kötülüğün arka-
sında bir Yahudi oyununun olduğu klişesi Av-
rupa’da bir şekilde yaygınlık kazanmıştır. Çocuk
kanı içtiklerine dair hikâyelerden, gizli bir dün-
ya hâkimiyeti komplosu içerisinde olduklarını
ileri süren meşhur efsaneye kadar tarih boyunca
Yahudiler birçok ithamla karşı karşıya kalmış-
lardır. Avrupa’da “Yahudi sorunu” olarak gelişen
bu genel düşmanlık Nazi Almanya’sının, Yahu-
dileri kamplarda toplayıp katletmesiyle doruk
noktasına ulaşmıştır.
AntisemitizmTartışmasında
Neleri Kaçırıyoruz?
Son zamanlarda gündeme getirilen
“İslami antisemitizm” kavramı ile Ya-
hudilere karşı beslenen düşmanca
duyguların Müslümanlar arasında
görece daha yaygın olduğu dile ge-
tirilmektedir. Fakat bu tartışmada İs-
lam’ın 1400 yıllık tarihi boyunca yay-
gınlaşmamış bir düşünceye dair bazı
noktalar gözden kaçırılmaktadır.
AYDIN
SÜER
*
»
İslam düşüncesinde ise –en azından modern
döneme kadar–Yahudileri bu denli karanlık güç-
lerle bağdaştıran komplocu bir anlayışa rastlan-
maz. Dolayısıyla İslam’da, köklü bir antisemi-
tik geleneğin varlığından bahsetmek mümkün
değildir.
2
Bu, Yahudilerin İslam dünyasında ön
yargılara ve hukuki kısıtlamalara maruz kalma-
dıkları anlamına gelmiyor elbette. Nitekim her
şeyden önce Yahudiler Müslümanlara göre daha
düşük bir hukuki statüye sahip idiler. Silah ta-
şımalarına ve ata binmelerine müsaade edilme-
diği gibi şahitlikleri de ancak belli durumlarda
kabul edilmekteydi.
3
Fakat Müslümanların Ya-
hudilere karşı tutumları, diğer gayrimüslimlere
karşı olan tutumlarından farklı değildi. Davra-
nışlarını korku ve nefret değil, bütün gayrimüs-
limlere karşı sergilenen bir üstünlük duygusu
belirliyordu.
4
O yüzdenHristiyan antisemitizmi-
nin taşıdığı özelliklerin Müslümanlara yabancı
1
Flannery, Edward H. (1985):The Anguish of the Jews.Twenty-Three Centuries of Antisemi-
tism, Mahwah, NJ: Paulist Press
2
Grosfoguel, Ramón (2009): Human Rights and Anti-Semitism after GAZA, Human Architec-
ture: Journal of the Sociology of Self-Knowledge,Yıl 7, Sayı 2, s. 94
3
Kalmar, Ivan Davidson (2009): Anti-Semitism and Islamophobia.The Formation of a Secret,
Human Architecture: Journal oft he Sociology of Self-Knowledge,Yıl 7, Sayı 2, s. 138
4
Kuran, Ercüment (2004): XIX.YüzyıldaTürkiye’de Kültür Değişmesi, E. Kuran ve M.Türköne
(Der.):Türkiye’nin Batılılaşması ve Millî Meseleler, Ankara:Türkiye DiyanetVakfıYayınları, s. 24
©
Flickr.com/Mike Licht, NotionsCapital.com
Dosya
