62
ÜmmetMozaiği
PERSPEKTİF
• SAYI 234 • EYLÜL / EKİM
2014
tistan’ı Yugoslavya’dan ayrılmaya
teşvik etmesinden sonra Bosna da
birlikten ayrılma isteğini günde-
me getirmişti. Bosnalı Hırvatlar ve
Bosnalı Müslümanların düzenle-
miş olduğu bir referandum sonra-
sında neredeyse yüzde yüzlük bir
sonuçla (%99,7) Yugoslavya’dan
bağımsızlık ilan edildi. Bağımsız-
lık sonrasında araya ekilen mil-
liyetçilik tohumlarından dolayı
Bosna-Hersek toprakları içinde
yaşayan Sırp, Hırvat ve Boşnaklar
da birbirleri arasında mücadeleye
girdi ve 1 Mart 1991 tarihinde, üç
yıl sürecek kanlı Bosna Savaşı baş-
lamış oldu.
Bosna-Hersek üzerinde ciddi bir
etki kuran Sırbistan, o dönemlerde
başkent Srebrenitsa’da etnik bir
soykırım uygulayarak Bosna-Her-
sek kökenli 8.300 kişiyi öldürdü.
Öldürülenlerin çoğu Müslüman
Boşnaklardan oluşuyordu. 11 Tem-
muz 1995 günü gerçekleştirilen
katliamda cesetlerin parçalanarak
gömüldüğü toplu mezar sayısının
yetmişe yakın olduğu söylenir. Her
yıl, bu katliamda kurban edilmiş
kişiler anısına tören düzenlenir
ve sadece Bosna-Hersek’ten değil,
diğer Müslüman coğrafyalardan da
onbinlerce insan bu törene iştirak
eder. Bu anma törenleri Boşnaklar
arasındaki birlik ve beraberliğin
artması hususunda önemli bir yere
sahiptir. Bu feci katliam için şöyle
denir: “Boşnakların Srebrenitsa’da
gördüklerini kimse görmedi. Kim-
se Srebrenitsa’da Boşnaklar gibi
ölmedi.”
Bosna-Hersek’te yaşayan nere-
deyse her ailenin savaşta bir kaybı
var. Talihi yaver gidenlerin ise anı-
ları ve dolayısıyla üzüntüleri her
dem taze. Senad, o günleri şöyle
anlatıyor: “Savaşla ilgili anlatıla-
cak kitap dolusu şey var aslında.
Mesela babam Lukavica bölgesin-
de Sırplara karşı savaşmak için
Akhisar olarak bilinmektedir. Bu
şenliklerde toplanan halk, yalnız-
ca bir efsaneyi değil, daha ziyade
İslam’a kavuşmalarını kutlar.
Tito’nun İkinci Dünya Sava-
şından sonra kurduğu Yugoslav
Devleti, bünyesinde üç farklı dine
mensup halkları barındırıyordu;
Ortodoksluk, Katoliklik ve İslam.
Bu üç unsuru bir arada tutan dik-
tatör Tito ölünce, birlik daha fazla
ayakta kalamadı. İlk olarak Slo-
venya ve Hırvatistan bağımsızlık-
larını ilan etti ve birlik böylece çö-
zülmeye başladı.
Tarihinin son dilimi kanla ya-
zılmış bir ülke Bosna-Hersek. 25
Aralık 1991 yılında Sovyetler Bir-
liği Devlet Başkanı Mihail Gor-
baçov’un istifa etmesiyle birlik
dağılmış, ardından da Berlin Du-
varı’nın yıkılmasıyla Batı dünyası-
nın Balkanlar üzerindeki çalışma-
ları hızlanmıştı. Vatikan, Almanya
ve Avusturya’nın ilk olarak Hırva-
Gazi Hüsrev Camii
Taş şehir Poçiteli
©
flickr.com/Andreas Lehner 2014
