Dünya
50
PERSPEKTİF
• SAYI 231 •
MAYIS 2014
Lakin bütün bunlar bir işe yaramadı, aksine ikti-
dar ne kadar baskıcı ve gaddar davranırsa Mısır
sokaklarındaki darbe muhalefetinin temelleri
de o kadar sağlamlaşıyor.
Mısır halkı hiçbir zaman bugünkü kadar kor-
ku içerisinde yaşamadı; darbeyi destekleyenler
de buna dâhil. Bu darbe, Mısır halkının on yıl-
larca kurduğu demokrasi hayalini yerle bir etti.
Müslüman Kardeşler’in 2011 yılı ocak ayından
bu yana yapmış olduğu feci hatalara rağmen,
devletin başına seçilmiş bir başkanın gelme-
si Mısırlıların hak ettiği bir ödüldü. Görünen o
ki, asker devleti Mısırlıları seçimlerde yaptık-
ları tercihten ötürü cezalandırıyor. 3 Temmuz
2013’ten bu yana, foto muhabiri olarak çalışı-
yor olduğum hâlde iki defa tutuklandım. Malum
güvenlik birimleri tarafından sorgulandığımda
bana başkanlık seçimlerinde kime oy verdiğim,
kardeşimin ve annemin kime oy verdiği, yeni
anayasa hakkında ne düşündüğüm soruldu.
Soruların büyük bir kısmı politik irademi sor-
gulamaya yönelikti ve seçme özgürlüğümü he-
def alıyordu. Bugün, eğer devletin adayını veya
askeriyenin anayasasını desteklemiyorsanız oy
vermeniz suç sayılıyor.
Mısır’ı kedere boğan bu krizde pratik olarak
yeni bir gelişme gözükmüyor. Sokaklarda hu-
zursuzluk hâkim, ekonomi çöküyor, ham madde
fiyatları akıl almaz bir hızla yükseliyor; darbe
hükûmeti ise bu gerçeklerle yüzleşmek yerine 3
Temmuz 2013 tarihinde ilan ettikleri yol harita-
sını kararlı bir şekilde uygulamakla meşgul.
Thomas Jefferson, “Özgürlük ağacı belli ara-
lıklarla vatanseverlerin ve tiranların kanlarıyla
sulanmak zorundadır.” demişti. Mısır’daki öz-
gürlük ağacı ise sadece vatanseverlerin kanla-
rıyla sulanıyor ve binlercesi tiranlar tarafından
katlediliyor. Belki de bu, on yıllardır süren ada-
letsizliklere sessiz kalıyor oluşumuzun bir diye-
tidir. Eğer geçtiğimiz üç yıl içerisinde Mısır’da
dökülen binlerce kişinin kanı özgür ve inançlı
bir Mısır inşa etmenin bedeli ise, bu, paha bi-
çilmez bir şey için verilen çok küçük bir ücrettir.
Rabia ve Nahda’nın bir neticesi olarak Kahi-
re’de en az 2000 protestocu devlet kontrolünde,
yani İçişleri Bakanlığı ve Silahlı Kuvvetler eliyle
öldürüldü. Ölümlere sebep olanların sadece çok
cüzi bir kısmı yargılanırken verilen cezalar son
derece hafifti.
529 ve ardından 683 sivil hakkında verilen
idam kararları ise delilsiz kararlar idi. Hakkın-
da idam kararı verilenler arasında üç kardeş,
baba ve oğul var; birçok vakıada da bir aileye
mensup 5’ten fazla kişi ölüm cezasına çarptı-
rıldı. Dolayısıyla bu, Mısır’daki binlerce ailenin
davası olma özelliğini taşıyor. Yüzlerce masum
insan hakkında karar verilen düzinelerce dava
başka anlamlara da sahip. Mevcut iktidar, dev-
letin militarize edilmesine muhalefet eden her-
kesin terörist; dolayısıyla da topluma ve ülkeye
potansiyel bir tehdit olduğu konusunda darbe-
yi destekleyen halk tabakasını ikna etme anla-
mında başarılı bir çalışma yürüttü. Fakat darbe
hükûmetinin en büyük budalalığı, her evden ya
öldürülen veya yaralanan, göz altına alınan ve
takip edilen kurbanlar çıkmasına vesile oldu; bu
durum da darbeyi ilk başlarda destekleyen kitle-
de darbeye karşı geniş bir muhalefetin oluşma-
sına sebep oldu.
Gülünç kararlar iki tarafı da keskin bir kılıç
gibi düşünülebilir: Darbe hükûmeti de biliyor ki
Temyiz Mahkemesi kararları hafifletse bile bu,
darbe muhaliflerine ayaklarını denk almalarını
telkin eden bir mesele olarak kalacak; öte yan-
dan devlet, hiçbir insani sınır veya hukuki olgu
tanımayan baskıcı otoritesini vurgulamış ola-
cak. Toplu idam kararı açıklanmadan önce de
yine muhaliflere göz dağı vermek, gösterileri
bastırmak gibi amaçlarla 10 ay boyunca düzi-
nelerce idam ve müebbet hapis kararları verildi.
529 kişiden 37’sinin idam kararı onay-
landı. Bu yargılamalar Mısır hukuk ta-
rihinden kolay kolay silinmeyecek bir
leke olarak kalacak.
AMRU
SALAHUDDIEN*
AmruSalahuddien
*Amru Salahuddien Gazze ve Libya’daki savaşlar ile Mısır
İsyanı dâhil olmak üzere Orta Doğu krizlerinde foto muha-
biri olarak gazetecilik yapmıştır.
Vatanseverler ve Tiranlar
