51
OCAK 2014 • SAYI 227 •
PERSPEKTİF
di; örneğin Ortodoks Kilisesi ve yerel idare
ile gayrimüslim nüfusun yeni cami yapımına
karşı çıkmaları ve başörtülü kadınlarla sa-
kallı erkeklere iş verilmemesi gibi... Kostro-
ma, Voronezh, Kolomna ve Kaliningrad gibi
Müslüman nüfusun yoğun olduğu şehirlerde,
Müslümanların cami için yer talepleri sürekli
olarak yerel idare veya şehir idarelerince red-
dedildi. 2 milyondan fazla Müslüman nüfusa
sahip Moskova’da yeni cami inşası, mühim bir
mesele. Buna rağmen Belediye Başkanı Ser-
gey Sobyanin, bu Müslümanların çoğunun işçi
göçmenler olduğu ve Rusya vatandaşı olma-
dığını belirterek metropolde yeni camilerin
inşası için izin verilmeyeceği noktasında uya-
rıda bulundu.
Geçen on yılda, “dinî ekstremizm” ya da “İs-
lami terörle mücadele” bahanesiyle gerçekleş-
tirilen ayrımcılık ve Müslüman haklarının ih-
lali vakalarında ciddi bir artış oldu. Rusya’nın
farklı bölge mahkemelerinde, Riyazü’s-Salihin,
Nevevi’nin Kırk Hadis’i, İmam Gazali’nin
Mizanü’l-Amel’i, Said Nursi’nin Risale-i
Nur’unun bazı bölümleri ve bunlar gibi, İslam
geleneği içerisinde anaakım sayılabilecek diğer
pek çok kitaptan düzinelercesi, dinlerarası ve
ırklararası nefreti kamçıladığı ve din üzerinden
üstünlük ve ayrıcalığı teşvik ettiği iddiasıy-
la gelişigüzel bir biçimde yasaklandı. 20 Eylül
2013’te Rusya’nın Novorossiysk şehrinde bir
mahkeme, Kur’ân-ı Kerîm’in Elmir Kuliyev ta-
rafından yapılan Rusça tercümesini yasakladı.
Rusya’da ayrıca, Hizbuttahrir, Tebliğ Cemaati,
Nurcular, Cemaat-i İslami, Selefilik ve Vah-
habilik, “ekstremist” oldukları ve “geleneksel
Hanefi mezhebiyle çeliştikleri” için yasaklan-
dı. Bu yasaklar, Rusya’da, kaçınılmaz olarak,
yüzlerce olmasa da düzinelerce Müslümanın,
“ekstremist gruplar”a katıldıkları iddiasıyla tu-
tuklanmasına yol açtı.
Tüm bunlardan dolayı, Rus hükümeti,
resmî olarak, Müslüman nüfusun, Rus mede-
niyeti ve kültürünü şekillendirmedeki önemi-
ni kabul ediyor olsa da pratikte, Müslümanlar,
günlük hayatlarında pek çok sorun, güvensiz-
lik ve ayrımcılık yaşamaktadır.
Miladî 733 yılında inşa edilen veDağıstanCumhuriyeti’nin
Derbent şehrinde bulunan Cuma Camii, aynı zamanda
Rusya’nın en eski camisi olma unvanını taşıyor.
