Dosya
PERSPEKTİF
• SAYI 237 • OCAK
2015
42
“Dinimiz Adına
Uygulanıp Ona Aykırı
OlanHer Şey
Aşırılıktır.”
Önleyici tedbirler, Müslümanlara yönelik
zanları ve böylece aşırılaşma eğilimlerini
artırıcı özelliklere sahip. Öte yandan dün-
yanın birçok yerinde “İslam adına” şiddet
uygulayan insanların varlığı yadsınamaz.
Müslümanların sorunlara, sorun-
sallaştırılmadan çözüm üre-
tebilmeleri imkânını İslam
bilimci Ali Özgür Özdil ile
görüştük.
Avrupa’da 11 Eylül’ün ardından, Müslüman-
ların şiddet ile ilintilendirildiğine ve bu durumun
terörle mücadele programları ya da radikalliği
önleyici tedbirler aracılığıyla devlet politika-
sı hâline geldiğine tanık olduk. “İslami ekstre-
mizm”, “İslamcı ekstremizm”, “Müslümanların
radikalleşmesi”, “radikal-İslami yönelimler”, “Se-
lefizm”, “Neo-Selefizm”, “Cihadizm” gibi birçok
kavram üzerinden politikalar üretilirken mese-
leye Müslümanların bakışı büyük önem taşıyor:
İslam’ın temel kaynaklarına göre bir Müslüman
“radikal” olur mu? Örneğin bir Müslüman’ın, faiz
kullanmayı reddederek mevcut finans sistemini
sorgulaması onu “radikal”mi yapar?
Kur’an’da Allah Teâlâ, kitap ehlini aşırıya
gitmeme konusunda uyarmaktadır (Nisâ su-
resi, 4: 171). Bu ayet elbette Müslümanları da
bağlıyor. Ayrıca Resûlullah ashabına “Dinde
aşırıya gitmeyin.” emrini vermiştir (Ahmed ibn
Hanbel, Nesâî ve ibn Mace). Buna benzer uyarı-
cı misaller çoktur.
Yukarıda zikredilen terimleri kullanırken
dikkatli olmak gerekiyor. Bir Müslüman’ın
olumlu manada kullandığı bir terim (mesela
cihad veya şeriat gibi terimler) karşı tarafta
yanlış bir intiba bırakabilir. Bu tarz hassasiyet
gerektiren terimleri yerinde kullanmak ve doğ-
ru yorumlamak gerekir. İkisini de yapamayana
“kullanma” demek lazım.
Bir Müslüman için hangi tavır ve yönelimler
“orta yol”un haricinde kabul edilir? Diğer bir de-
yişle, Müslümanlar, İslam’a göre ne zaman “aşırı”
olurlar?
Lokmân suresinin 19. ayetinde zikredildi-
ği gibi orta yolu takip etmek ile emrolunduk.
Helal amellerde bile (mesela namazda veya
oruçta) Peygamberimiz (s.a.v.) ashabını aşırıya
/Söyleşi
©
Theo Müller