Dosya
ün
Geçtiğimiz yıllarda Çin Komünist Partisi
(ÇKP) Doğu Türkistan’da peçe takmanın top-
tan yasaklanması için uğraşlarını artırdı. 10
Aralık 2014 tarihinde Urumçi Halk Kongresi
Daimi Komitesi, kamuya açık alanlarda yü-
zün peçe ile tamamen örtülmesini yasaklayan
hükmün yürürlüğe sokulması için toplandı.
Bu yasak, bölge hükûmeti tarafından son ona-
yı aldıktan sonra 2015 başlarında yasalaştırıl-
mak üzere bekletiliyor.
Komitenin kararı, 2000’li yılların başından
beri Uygur kadınlar arasında peçenin yaygın-
laşmasının ardından geldi. ÇKP kurmayları;
nikap, cilbab gibi örtü türlerinin popüler-
leşmesi sonrasında endişelenmeye başladı-
lar, aynı zamanda oldukça yaygın bir şekilde
kullanılan başörtüsünü de “anormal” bir giy-
si olarak değerlendirdiler. Çin (ve bazı Uygur
Doğu Türkistan’daki Peçe
Tartışmalarının Arka Planı
Çin Komünist Partisi (ÇKP), Doğu Tür-
kistan Uygur Özerk Bölgesi’nde den-
geyi yeniden sağlamak adına yeni
bir düşmana odaklandı: Peçe. Çin’in
bu batı ucundaki bölgesinde kadın-
ların peçe takmalarını yasaklamak
suretiyle ÇKP, “İslami radikalleşmeye”
karşı bir “ilerleme” kaydetmiş oluyor.
Buna karşın, bölge idarecileri peçeyi
tamamenortadankaldırmanınyolla-
rını ararken bir yandan da Uygurlarla
parti devleti arasındaki zatenkırılgan
olan ilişkiyi daha da zor bir duruma
sokma riskini almış oluyorlar.
TIMOTHY
GROSE
& JAMES
LEIBOLD
*
otoriteleri) bu tür İslami örtünme biçimle-
rinin Uygur kültürüne yabancı olduğunu ve
“İslami radikalleşmenin dışa vurumunun bir
tezahürü” olduğunu iddia etmektedirler.
Bu yasaklama girişimi, Uygur kadınlarını
peçeden uzaklaştırmak için yapılan bir dizi gi-
rişimin ardından ortaya çıktı. Geçtiğimiz yaz
ayının başında Karamay ve Gulca’daki yetkili-
ler peçe, cilbab ve başörtüsü takanların, uzun
sakal bırakanların ve ay yıldızlı elbise giyenle-
rin kamuya açık alanlara girmelerini ve toplu
taşıma araçlarını kullanmalarını yasakladılar.
Mart 2014’te Turfan’daki otoriteler Fransa ve
Belçika’dakine benzer bir şekilde yüzün giz-
lenmesini yasaklayan bir yasa tasarısı hazır-
ladılar.
ÇKP, renkli atlas tekstil ürünlerini, işleme-
li doppa şapkalarını ve örülmüş saçı peçenin
PERSPEKTİF
• SAYI 237 • OCAK 2015
52