9
OCAK 2015 • SAYI 237 •
PERSPEKTİF
Suriye Savaşının
Kültür Bilançosu
Oldukça Ağır
Birleşmiş Milletlerin (BM) son raporu Suriye’de-
ki iç savaşın ülkedeki kültürel miras alanlarını yerle
bir ettiğini ortaya koydu. BM Araştırma Enstitüsü
UNITAR’ın Suriye’deki 18 bölgeden uydu görüntüle-
rine dayanarak hazırladığı rapora göre, şimdiye ka-
dar 200.000 kişinin hayatını kaybettiği savaşta 290
kültürel miras alanı tahrip edildi, yağmaya uğradı ya
da tamamen yok oldu. Yerle bir olan kültürel miras
yapıtları içerisinde Halep’in 7000 yıllık şehir merkezi
ile dünyanın günümüze kadar korunmuş en önemli
Orta Çağ eserlerinden biri olan Selahattin Kalesi de
bulunuyor.
Değerlendirilmeye alınan tarihî ve kültürel
mekânların önceki uydu görüntüleriyle sonrakilerin
karşılaştırıldığı raporda, savaşın Suriye’nin kültürel
hazinesini 4 sene içerisinde nasıl yok ettiği ortaya ko-
nuluyor. Yerle bir edilen camiler, tarihî mekanlar ve
binlerce senelik kültürel miras yapıtları, savaşın kül-
tür bilançosunun da ağır olduğunu ortaya koyuyor.
Rapordan önce Şam, antik zamanların dinî ve ti-
cari merkezi Palmira, antik şehir Busra, Halep’in eski
şehir merkezi ve Ölü Şehirler olarak bilinen tarihî
köyler ile Selahattin Kalesi, 2013 yılında UNESCO ta-
rafından tehdit altındaki kültürel hazineler listesine
alınmıştı.
FilistinDevleti
Tasarısı
BM’de
İsrail’in işgal ettiği topraklardan 2017 yılının
sonuna kadar çekilmesi ve 1967 öncesi sınırlarına dö-
nülerek İsrail ve Filistin için Kudüs’ün ortak başkent
olduğu çift devletli çözüm önerisinin bulunduğu ta-
sarı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne sunuldu.
Konsey’in tek Arap üye devleti olan Ürdün tarafından
sunulan ve bölgedeki Arap ülkelerinin öncülüğünde
hazırlanan tasarının oylanmaması durumunda Filis-
tin Başkanı Mahmud Abbas, İsrail ile tüm ilişkilerin
kesileceğini belirtti: “Konsey işgali sona erdirecek
tasarıyı geçirmezse gerekli siyasi ve hukuki kararları
almak zorunda kalacağız.”
Tasarı, İsrail’in 12 ay içerisinde Filistinlilerle daimi
bir barış anlaşması imzalamasını, Kudüs’ün ortak
başkent olacağı iki bağımsız demokratik devletin
kurulmasını ve İsrail’in 2017 yılının sonuna kadar
müstakbel Filistin devletinden tüm askerî birliklerini
çekmesini ön görüyor.
Öte yandan BM’nin, İsrail’in 1967 yılında işgal etti-
ği topraklardan geri çekilmesi gibi birçok uluslararası
çağrı şimdiye kadar karşılık bulmadı. İsrail’in ulusla-
rarası kararlara uymamasında, kendisine destek olan
diğer ülkeler büyük rol oynuyor. Örneğin Güvenlik
Konseyi’nin daimi üyelerinden olan ABD’nin, tasarıyı
veto etme ihtimali hayli yüksek.
©
Flickr.com/ FreedomHouse
©
Flickr.com/ World Economic Forum