Tarih
62
PERSPEKTİF
• SAYI 232 •
HAZİRAN 2014
Çalışmalarınızda “Ganimet Türkleri” olarak
adlandırılan, 16., 17., ve 18. yüzyılda Almanya’ya
ve özellikle de Bayern’e sürgün edilmiş Türkleri
analiz ediyorsunuz. Yaptığınız araştırma bugün
Almanya’da bir arada yaşama hakkında nasıl bir
bakış açısı sunuyor bize?
O zamanlar “Ganimet Türkleri” olarak isim-
lendirilen bu gruba sadece Bayern’de değil, tüm
Almanya’da rastlamanız mümkündür. Bu Türk-
ler Almanya’nın eskiden beri göç alan bir ülke
olduğunun, Alman halkının o zamandan beri
ırk olarak karışmaya başladığının ve şaşırtıcı bir
şekilde bu karışımın içine Türk-Müslüman un-
surların da dâhil olduğunun pek çok kanıtından
sadece biri.
Asimilasyon ve UyumArasında
“Ganimet Türkleri”
TUĞRUL
KURT
»
Bundan üç yüz yıl önce Almanya’ya “Ganimet Türkleri” olarak adlandırılan
esir Türkler gelmişti. Sayıları kesin olarak bilinmeyen, fakat “Türk Vaftizi” adıyla
yaygın olarak bilinen bir Almanlaşma-Hristiyanlaşma sürecine maruz bırakı-
lan Türklerin uyum ve asimilasyon arasında gidip gelen hikâyelerini Hartmut
Heller ile konuştuk.
Türklerin, savaşların ardından Avrupa’ya“ucuz
iş gücü”, “intikam alma hevesi” ve en önemlisi de
“İslam’ın bazı ruhlardan arındırılması”gibi neden-
lerle sürgün edilmelerini nasıl değerlendiriyorsu-
nuz?
Ben bu düşünceleri değerlendirmek değil,
bir tarihçi gözüyle tanımlamak arzusundayım.
Türkler sadece 16. ve 18. yüzyıldaki savaşlarda
Türk mahkûmların sürgün edilmesinde aktör
olmadılar. Bu tür kaçak yollardan göç ettirme
olayları tarihteki tüm savaşlarda olmuştur. Türk
vaftizi durumundaki özel nokta ise, savaştaki
karşıt kesimlerin birbirinden farklı dine mensup
kişiler olması ve bu kesimlerin (fidye, ucuz iş
gücü veya egzotik zafer hatıraları alma umutları
dışında) karşı kesime mensup kişileri kendi di-
nine çevirmek, yani Hristiyanlığa veya tam tersi
Allah’a inandırmak şansının bulunmasıydı.
Alman toplumunda var olan Türk imajında
geçmişin etkili olduğuna inanıyor musunuz? İs-
lam hâlâ “Muhammedî körlük” olarak mı algılanı-
yor?
Alman toplumunun Türkler hakkındaki gö-
rüşü hiçbir zaman tek taraflı hasmane olmamış,
aksine çoğu zaman değişken olmuştur. 17. ve 18.
yüzyıldaki Alman toplumunun Türkler’e bakışı
da, “Biz bu Müslümanlar’dan, takdir edilesi aile
yaşamları gibi bir şeyleröğrenebiliriz.”minvalin-
deydi. Osmanlıların Balkanlar’a ve Avusturya’ya
kadar savaş ile açılma politikaları yüzünden
/Söyleşi
