İslam’ın ortaya koyduğu ilkeler bakımından insanlar arasında renk, cinsiyet ve coğrafya farklılığı gibi fiziksel sebeplere bağlı bir üstünlük yoktur. İnsanlar arasındaki soy ve cinsiyet farklılıklarını alay konusu yapmak ve insanları aşağılamak, Allah’ın onları yaratmadaki hikmetini görmemek anlamına gelir.
Allah’ın yeryüzünde yaratmış olduğu en şerefli varlık olan insan, sosyal bir varlıktır. Henüz doğar doğmaz ebeveynlerinin ilgi ve şefkatine muhtaç olarak doğmaktadır. Büyüdükçe ve yaşı ilerledikçe, yakın akrabalardan başlayarak, uzak akrabalara kadar uzanan bir aidiyetin parçası hâline dönüşmektedir. Hayata muhkem bir surette tutunması ve sağlıklı bir şahsiyetin gelişimi, hısım ve akrabalar ile kurulacak olan münasebetlerin güçlü olmasından geçmektedir.
Fıtri ihtiyaçları karşılamak, hayatın zorluklarını, hüzün ve neşesini paylaşmak için, erkeğin kadınla ve kadının erkekle evlenmesi insani bir zarurettir. Eskilerin deyimiyle “Yanızlık Allah’a mahsustur”. Yalnızlığın verecek olduğu ızdırap duygusundan kurtulmak ve çoluk çocuğa karışarak aile kurmak, evliliğe engeli olmayan her insan için hem bir hak hem de bir görevdir.
Çağımızda bireyselcilik, insan ilişkilerini zedeleyen bir karakter özelliği hâline gelmiş bulunmaktadır. Menfi anlamda, kendi menfaatinin öncelenmesi anlamını içeren bireyselcilik, insanları bencil kılmaktadır. Fedakârlık ve vefa duygusunu zayıflatmaktadır. Bu durumdan ise en büyük zararı, toplumun çekirdeği olan aile kurumu görmektedir. Aile bağlarının zayıfladığı ve insanların yalnızlığa mahkûm olduğu bir dönemden geçmekteyiz. Yalnızlıktan kaynaklı melankoli ve depresyon, kitlesel bir hastalığa dönüşmüş durumdadır.Allah Teâlâ insanı yeryüzünün halifesi, imar edicisi ve koruyucusu olarak yaratmıştır. Halife, yeryüzünü Allah’ın rızasına uygun bir şekilde imar eden, akıllı, şuurlu ve güçlü bir varlık anlamını taşımaktadır. Çevremiz bize bir emanettir. Bu sebeple, fesat çıkarmamak, canlı ve cansız varlıklara zarar vermemek gibi sorumluluklarımız vardır.
Modern insanı çıkmazlara sokan hususlardan birisi de ifşa kültürünün âdeta hayat tarzı hâline gelmiş olmasıdır. İfşa etmek, gizli kalması gereken şeyleri açığa vurmak ve yaymak demektir. İnsanlık, “Düşünüyor ve inanıyorum, o hâlde varım” yüceliğinden, “Görünüyorum, o hâlde varım” seviyesine inmiş durumdadır. Oysa ki mahremiyet Hz. Âdem (a.s.)’dan Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v.)’e kadar tüm peygamberlerin önemle vurguladıkları ahlaki bir değerdir. Mahremiyet genelde “gizlilik” anlamına gelirken, özel olarak ise “kişisel gizlilik” manasını taşımaktadır.Helal ve haram kavramları yüce dinimiz İslam’ın en önemli mefhumlarındandır. Genel anlamıyla, yapılması dinen caiz olan fiillere helal, yapılması dinen yasaklanan fiillere ise haram denmektedir. Allah’ın emir ve yasaklarını gözeten bir Müslüman, yaşadığı hayatın bütününde helal olanın arayışında, haram olandan ise uzağında durma gayretindedir. Bu konuda Rabbimiz “Ey insanlar! Yeryüzündeki şeylerin helal ve temiz olanlarından yiyin! Şeytanın izinden yürümeyin. Çünkü o sizin için apaçık bir düşmandır.” diye buyurmuştur.
