Muhterem Müslümanlar,

Riya, gece yürüyen karıncanın izi gibidir, hissedilmesi neredeyse imkansızdır. Başlangıçta küçük gibi görünür ama tekrar ettikçe zamanla izi büyür ve kötü bir haslet olarak ahlakı bozar. Hatta öyleki, Allah’ın rızası gözetilerek yapılması gereken bir şeyi bile, aynı zamanda insanların hoşlarına gitmesı için yapmak riyadır. Ve riya gizli bir şirktir. Riya, dünyevî bir menfaat için, çıkarlar etmek amacıyla gösterilen bir ahlak bozukluğudur. Böyle kişilerin söz ve davranışlarındaki samimiyetsizlikleri, insanlar tarafından kısa zamanda anlaşılır ve onlara artık kimse güvenmez.

Değerli Kardeşim,

Riyanın her türlüsünün bir ahlaksızlık olmasına rağmen, ibadetlerde yapılan gösteriş en kötüsü olarak kabul edilir. “Gösteriş için oruç tutan, namaz kılan, sadaka veren kimse Allah’a şirk koşmuştur.” (et-Tergib ve’r-Terhib, I, 32) buyuran Peygamber Efendimiz (sav), Tirmizi’de geçen bir başka hadisinde bizlere şöyle hitap etmiştir: “Sizin için en çok korktuğum şey gizli şirktir.” Ashab: “Ey Allah’ın Resulü! Küçük şirk nedir?” Resulullah (sav): “Riyadır. Çünkü Allah kıyamet gününde kullara amellerinin karşılığını verdiği zaman, onlara: Dünyada kendilerine riyakarlık yaptıklarınızın yanına gidiniz! Bakınız acaba onların yanında bir mükafat görebilirmisiniz?” (Tirmizi, Hudut, 24) 

Bu konuda tarih kitaplarında geçen bir rivayete göre ise Ömer bin Abdülaziz valilerine yazdığı bazı mektubunu “güzel ve tam yerinde bir dil kullandım, içime gurur geldi.” diyerek yırtıp attığı anlatılır. İmam Gazali şaheseri İhya-ı Ulumuddin’de, birisi Müseyyeb’in oğlu Said’de sordu: “Birimiz iyilik yapar, övülmesini ve me’cur (mükafat) olmasını ister! (Acaba nasıl olur?)” O da şöyle cevap verdi: “Sen buğzedilmeni istermisin?” Kişi: “Hayır!” Said: “Ondan dolayı, Allah için bir ibadet yaptığın zaman onu riyadan arındırmaya çalış.” diyerek riyanın ne kadar çirkin bir şey olduğunu dile getirmiştir. (İhya-ı Ulumuddin, c. 3, s. 619) Bu ehemmiyetsiz ve küçük görülen şeyler zaman ilerledikçe ve riyada ısrar edildikçe huşu ve ihlası kalpten söküverir.

Muhterem Müslümanlar,

Riya ile amellerimizi zayi etmeyelim, şeytandan Allah’a sığınalım ki riya gibi günaha kurban gitmesin ibadetlerimiz. Riyaya düşmemek için gayret göstermeli ve nefsimizi bu konuda terbiye etmeliyiz. İç muhasebesinde bulunarak duygu, düşünce ve ihlasımızı zedeleyecek şeylerden mümkün mertebe kaçınmalıyız. Her şeyi yoktan var eden, Rahman ve Rahim’le, bütün kalbi doldurmak ve her şeyi O’nun rızası için yapmak var iken, yaratılmış olan aciz insanların hoşuna gitme ve gösteriş arzusu niye? Unutmalılıyız ki “Şüphesiz Allah Teala, kendisi için ve ancak kendisinin rızası gözetilerek, ihlasla yapılan amellerden başkasını kabul etmez.” (Nesai, Cihat, 24)

IGMG İrşad Başkanlığı