CUMA HUTBESİ
Hutbe: Eşler Arası İletişim
30 Temmuz 2021Muhterem Kardeşlerim!
Yüce Rabbimiz, Hz. Âdem (a.s.)’ı yarattıktan sonra sonsuz rahmetinin gereği olarak kendisine eşlik edecek Hz. Havvâ (a.s.)’ı da yaratmıştır. Kur’ân-ı Kerîm’de Yüce Rabbimiz şöyle buyurmuştur: “Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de onun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır.”[1]
Kıymetli Kardeşlerim!
Okuduğumuz âyet-i kerimeye göre evlilik huzur, sevgi ve merhamet getiren bir müessesedir. Ancak bu ideale ulaşmak tevafuk veya tesadüf eseri olmaz. Bilakis, bu makama ancak iki eş de ciddi çaba gösterdiği takdirde ulaşılabilir. Sosyal beceriler ve özellikle sağlıklı iletişim bu çabaların esasını teşkil etmektedir. Bu bağlamda erkek ve kadın arasındaki fıtrî farklılıklara ve bireysel özelliklere de dikkat edilmelidir. İletişim psikolojisi alanında “sevgi dilleri” adı altında beş esas iletişim dili ele alınmaktadır. Bu bağlamda her bir insanın iletişim dilinin farklı olduğu ifade edilmektedir.
Sevgi dillerinin bir tanesi onay sözleridir, yani sözlü bir şekilde karşı tarafa iltifat etmek, takdirini ve sevgisini dile getirmektir. Bir genelleme yapmak çok doğru olmasa da kadınların bu hususa daha çok değer verdiğini görmekteyiz. Dolayısıyla kişinin eşini mutlu etmek için sevgisini daha sık dile getirmesi evliliği olumlu etkileyecektir.
Diğer bir sevgi dili ise nitelikli beraberliktir, yani dikkati dağıtacak unsurların bulunmadığı ortamda beraber kaliteli zaman geçirmektir. İş ve gücün arasında bu husus çoğu zaman ihmal edilebilmektedir. Dolayısıyla eşlerin arasına soğukluk ve iletişim kopukluğu girebilmektedir. Allah rızası için bu hususa dikkat etmemiz bize dünyada huzur, ahirette ise sevap getirecektir, inşaallah.
Muhterem Cemaat!
Diğer bir sevgi dili hediyeleşmektir. Hediyelerin her zaman pahalı olması değil, içten gelmesi ve düşünerek seçilmesi önemlidir. Peygamber Efendimiz ﷺ bu bağlamda şöyle buyurmuştur: “Allah rızasını düşünerek yaptığın harcamalara, hatta yemek yerken eşinin ağzına verdiğin lokmalara varıncaya kadar hepsinin mükâfatını alacaksın.”[2]
Dördüncü sevgi dili hizmet davranışlarıdır. Bunun içine aileyi geçindirmek için çalışmak, aileyi doyurmak için yemek hazırlamak gibi günlük hayatımızda tabii olarak karşıladığımız hizmetler de girmektedir. Bu bağlamda eşlerimize karşı takdirimizi dile getirmek iletişimimize hiç şüphesiz olumlu katkı sağlayacaktır. Ayrıca beden hijyenine ve kıyafet seçimine dikkat etmek de bu daireye girmektedir. Sahabeden İbn Abbâs (r.a.) buyurdu ki: “Eşimin benim için süslenmesini sevdiğim gibi, ben de onun için süslenmeyi severim. Zira Yüce Allah şöyle buyurmuştur: ‘Kadınların, yükümlülükleri kadar meşru hakları vardır.’”[3]
Beşinci sevgi dili fiziksel temastır. Buna sadece cinsel münasebet değil, sarılmak vb. dokunuşlar da dâhildir. Özellikle bu hususta karşılıklı ihtiyaçları iyi gözetmek başarılı bir evliliğin şartlarındandır.
Muhterem Cemaat!
Eşler arası iletişimi olumsuz etkileyen durumların başında karşı tarafı dinlememek, sürekli şikâyette bulunmak, tenkitleri yapıcı bir şekilde ifade etmemek veya hiç dile getirmemek, yapılan iyilikleri takdir etmemek gibi afetler gelmektedir. Eşlerimizle olan iletişimimizin sağlıklı olmasını istiyorsak bu olumsuz davranışlardan uzaklaşıp karşı tarafı dinlemeye ve isabetli tenkitleri kabul etmeye hazır olmalıyız.
Hutbemizi bir hadîs-i şerif ile bitirelim: “İmanı en mükemmel olan mümin, ahlakı en güzel olanınızdır. Aranızda en iyi olan ise, eşine karşı en iyi davranandır.”[4]
Yüce Rabbimiz, bizleri üstün ahlaklı kullarından eylesin, eşlerimize karşı en güzel davranışlarda bulunmayı nasip etsin. Amin.
[1] Rûm suresi, 30:21
[2] Buhârî, Îmân, 41; Müslim, Vasıyyet, 5
[3] Bakara suresi, 2:228; Tefsîr-i Taberî, ilgili ayetin tefsiri
[4] Tirmizî, Radâ, 11