Muhterem Müminler!
Nahl suresinde şöyle buyurulur: “Allah şüphesiz, adaleti, iyilik yapmayı, yakınlara bakmayı emreder. Hayâsızlığı, fenalığı ve haddi aşmayı yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt verir.”[1]

Muhterem Müslümanlar!
Bu ayetten anlaşıldığı gibi; Allah adaleti, mutedil davranmayı, adaleti gerçekleştiren, hak sahibine hakkını veren, sosyal, siyasal, ekonomik ve idari bir düzen oluşturmayı emreder. Dolayısı ile, Müslüman’ın görevi iyiliği, dinin emirlerini devamlı olarak davranışlarına yansıtan, samimiyetle ibadet eden insan olmaktır. Zira Allah işinde mükemmel olmayı, her zaman dürüstlüğü ve başarı için dikkat harcamayı, hayırlı icraatler, kalıcı hizmetler yapan Müslüman öncüler olmayı ve akrabaya yardım etmeyi emretmektedir.

Allah meşru olmayan şehevî fiilleri, gayrimeşru ilişkileri, zinayı, haddi aşmayı, cimriliği, ahlaksızlığı, haksızlığı, baskı ve zulmü, bozgunculuğu, kural tanımamayı ve bunların savunuculuğunu yapmayı yasaklamaktadır. Bu yasaklar ve öğütler, insanlara zulmetmek, onları zora sokmak için değil, aslında insanların düşünüp ibret alması ve hayırlı bir ömür sürdürmeleri içindir. Bu ayet öğüt vermekle kalmıyor, biz Müslümanlara sorumluluklarımızı hatırlatıyor, bizleri uyarıyor.

Aziz Müminler!
Hutbemizinn başında belirttiğimiz gibi “Allah her türlü kötülüğü ve ahlaksızlığı yasaklar.” Ayette bunlar; fahşâ, münker ve bağy kavramlarıyla ifade edilir. Fahşâ; neslin korunması maksadına yönelik olarak ayette yasaklanan zina ve fuhuştur ki, bu fiil Tevrat ve İncil’de de yasaklanmıştır. Kur’an’da, insan nesillerinin yetiştiği yuva olan aileyi hedef alan ve toplumu sarsan bu afetin değil işlenmesi, buna yaklaşılması bile yasaklanmıştır.

Münker; akıl ve sağduyuya aykırı olan ve dinen yasaklanan bütün kötülükleri ve ahlaksızlıkları kapsamaktadır.

Bağy; haddi aşma, zulüm, haset ve haksız yere başkasının hakkına tecavüz etme gibi en uç noktadaki davranışlardır. Kur’an, bu fiillerin önlenmesi konusunda müminlerin birbirleriyle yardımlaşmasını da emreder.

Değerli Kardeşlerim!
Ayette emredilen ve yasaklanan noktalar süreklilik arz etmektedir. Yani her zaman ve mekânda bu emredilenlerin yerine getirilmesi ve yasaklananlardan kaçınılması gerekir. Dün olduğu gibi bu gün de ayette emredilenler her akl-ı selim sahibince iyi ve güzel kabul edilmekte ve yasaklananlar da kötü ve çirkin görülmektedir. Kur’ân-ı Kerîm’de yer alan ilahî emir ve yasakların hikmeti üzerine düşünüldüğünde, yapılması emredilen her emirde insan için mutlaka bir fayda olduğu ve yasaklanan her kötülükte de insan için zararlı olan şeylerin bulunduğu görülecektir.

Muhterem Cemaat!
Netice olarak Allah bu veciz emirler ile insanlara daha dengeli ve huzurlu bir hayat yaşamalarının yolunu gösterirken, yasaklar ile onları uyararak meşru dairede yaşamanın insan için daha hayırlı olduğunu öğütlemektedir.

Bu öğütlerin daima hatırlanması için, her hafta cuma hutbelerinin sonunda bu ayet devamlı olarak okunmaktadır.

Gereği gibi amel etme iradesini her daim gösterebilmeyi Rabbimizden niyaz ederiz.

[1] Nahl suresi, 16:90

pdf Hutbe: Allah her türlü kötülüğü ve ahlaksızlığı yasaklar