Muhterem kardeşlerim,

İhlas, bir şeyi saf temiz ve arıtılmış hale getirmek demek olduğu gibi, kalbi saf etmek, çıkar ve şöhret amacı güdülmeyen, içten, riyasız, samimi sevgi ve bağlılık anlamlarını da içerir.

Dinimizde ise, İbadet ve işlerde gösterişe yer vermeme, ibadet ve taatda riyadan uzaklaşma hali ve kalbi saflığını bulandıran şeylerden, kalbi uzak tutmak demektir. Bir başka tarifle sırf Allah rızasını düşünmek, ona göre hareket etmek ve sadece Allah için ibadet etmektir. İhlâs, bir kalp hareketi ve ruhanî bir davranıştır.

Değerli kardeşlerim,

Bir şey karışıklıktan arındığı zaman, temiz olur. Öyle olunca da başta ibadet olmak üzere her işte saf ve samimi olmak, niyyeti bozacak her türlü şaibeden uzak durmak gerekir. İbadetlerin değeri ihlas ile ölçülür. Allah (cc) Kur’an’ında ihlasla amel yapan kullarını överek şöyle buyurmuştur: “Yaptıklarımızın mükâfatı bize, sizin yaptıklarınızın cezası da size aittir. Biz ona özümüzle bağlanmışız.” (Bakara Suresi:139) Ayetten anlıyoruz ki, sadece Allah’ın rızasını gözeterek ve özünü Allah’a bağlıyarak ibadet eden insanlar takdire şayandır ve Allah’ın rızası onlarladır.

Diğer taraftan İhlâs, fenalığı ve kötülüğü gideren bir fazilettir. Yusuf (as)’ı tuzağa düşürerek onu fenalık ve fuhşa sürüklemek isteyen kadına karşı, ihlası ile karşı durmasından dolayı, Rabbimiz, bize Yusuf (as)’ı örnek olarak göstermiş ve şöyle buyurmuştur: “İşte biz ondan (Yûsuf’tan), fenalığı ve fuhşu gidermek için böyle yaparız. Çünkü o, bizim ihlâslı kullarımızdandır.” (Yûsuf Suresi: 24) Demek ki haramlara düşmemek için gayret etmek te ihlastır ve Allah tarafından övülen bir sıfattır.

Muhterem kardeşlerim,

İhlas, bir başka yönüyle de şeytanın kişiye süslemeye çalıştığı fenâlıklara ve insanları azdırma gayretine engel olan bir tutumdur. Şu ayet bu durumu gayet çarpıcı bir şekilde bize beyan buyurmaktadır: “Yeryüzünde insanlara (fenâlıkları) süsleyeceğim, elbette onların hepsini azdıracağım. Ancak içlerinde ihlâsa sahip müminler bunun dışındadır.” (Hicr Suresi: 40; Sâd Suresi: 83) İbadet eden birisi olmasına rağmen zaman zaman şeytanın işi sayılan şeylere de yönelen müslümanların ibadet ve taatleirindeki samimiyetlerini bir daha gözden geçirmeleri gerekir.

Büyük din ve tasavvuf alimi Fudayl b. İyâd (rhm.), ihlasla amelin ehemmiyetini ifade etmek için şu hikmetli öğüdü verir: “Halk için ameli terketmek, riyadır; halk için amel etmek ise şirktir. İhlas, Allahu Teâlâ (c.c)’ın bu iki şeyden seni afiyette kılmasıdır.”

Hz. Ebû Bekir (r.a) efendimiz de bir hutbesinde ashaba şöyle nasihat eder: “Biliyorsunuz ki, malum bir ecelin peşinde gece-gündüz koşuyoruz. Allahu Teâlâ’nın (c.c) rızası için söylenmeyen hiçbir şeyde hayır yoktur. Aziz ve Celil olan Allah’ın (c.c) yolunda harcanmayan hiç bir malda hayır yoktur. Bilgiçlik taslayarak gurura kapılanlarda hayır olmadığı gibi, Allah (c.c) için yaptıklarında insanların kınamasından endişeye düşenlerde de hayır yoktur.”

Öyleyse değerli kardeşlerim,

Birer Mümin olarak, bütün söz ve fiillerimizde Allah (c.c)’ın rızasını gözetmek zorundayız. Eğer insanların hoşuna gitmek niyetiyle amelde bulunursak, ibadetlerimiz bizi çirkinliklerden alıkoymazsa, bizden beklenmeyen yakışıksız şeyler meydana gelirse, kendi kendimizi helâke sürüklemiş oluruz. Onun için de her işimizde, her amelimizde, her münasebet ve muamelemizde samimiyetten, dürüstlükten ve halis olmaktan ödün vermemek zorundayız. Bilhassa Avrupa’da İslam’ı temsil gibi son derece önemli bir misyonu üslenmiş olan müslümanlar olarak bizlerin daha dikkatli olmamız gerekir.

Hutbemizi Hz. Peygamber efendimiz (as)’ ın bu konudaki şu mübarek sözleri ile tamamlayalım: Efendimiz (as) buyurdular ki: “Üç hususta müslümanın kalbi hıyanet edemez: Allah için ihlâs ile amel yapmak, İslâm devletinin yöneticilerine samimiyetle öğüt vermek ve İslâm cemaatı ile birlikte olmak” (İbn Mace, Mukaddime, 18) “Şüphesiz Cenab-ı Allah sadece kendisi için ve kendisinin rızası için olmayan bir amelden başkasını kabul etmez” (en-Nesâî, cihad, 24).

Son bir not olarak Kurban Kampanyamıza kurban vererek, kurban bularak destek vermenizi hasseten istirham etmek istiyoruz. 

IGMG İrşad Başkanlığı