CUMA HUTBESİ
Helal ve Temiz Olana Yönelmek
12 Aralık 2024
Muhterem Müminler!
Yüce Rabbimiz hayatımızın her bir alanında bizler için birtakım ölçüler koymuş, sınırlar çizmiştir. Bir imtihan yurdu olan bu dünyadaki en büyük imtihanlarımızdan birisi de helal ve haram sınırlarına riayet etmektir. Rabbimizin koyduğu ölçü ve sınırlara riayet ederek yaşamak bu dünyada bizleri mutluluğa, sonsuz ahiret yurdunda da ebedî huzura kavuşturacaktır. Onun koyduğu ölçüleri gözetmemek, sınırlara riayet etmemek ise hem bu dünyada hem de sonsuz ahiret yurdunda bizi bedbahtlığa mahkûm edecektir. Nitekim hutbemizin başında okuduğumuz ayet-î kerîmede “Ey insanlar! Yeryüzünde bulunan maddelerin helal ve temiz olanlarından yiyin; şeytanın peşinden gitmeyin, çünkü o apaçık düşmanınızdır.”[1] diye buyurularak bizlere yol haritası gösterilmiştir. Helal ve haram sınırları yediğimiz içtiğimiz şeylerden başlayarak giyim kuşamımız, iş hayatımız ve kazancımız, en yakınlarımızdan başlayarak birbirimizle ilişkimize varıncaya kadar hayatımızın bütününü kuşatır.
Kıymetli Müslümanlar!
Helal beslenme konusuna dinimizde büyük bir önem verilmesinin temel sebebi, insanın yaşantısının beslenme ile doğrudan ilişkili olmasıdır. Bir kimse haramdan besleniyorsa, yediğine içtiğine dikkat etmiyorsa o kimseden iyi davranışlar, güzel ahlak sâdır olmaz. Üstelik Allah Resulü bir hadisinde kişinin ibadetlerinin ve dualarının makbul olmasının da yediği içtiği şeylerin helal olmasına bağlı olduğunu belirtmektedir.[2] Günümüzde başta insan fıtratı olmak üzere tabiata, hayvanlara ve gıdalara yapılan müdahalelerin sonucu olarak pek çok noktada Allah’ın rızası ile uyuşmayacak sonuçlar ortaya çıkmıştır.
Aziz Cemaat!
Helal gıda ve beslenmede dikkat edilmesi gereken hususların başında, dinen helal olmayan katkı maddeleri ve sarhoş edici içerikler gelmektedir. Günümüzde genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) gibi unsurların yaygınlaşması, bu konuda daha bilinçli bir yaklaşımı zorunlu kılmaktadır. Aynı şekilde, helal olduğu konusunda şüphe duyulan her türlü faaliyetten uzak durmak hem dinî hem de manevi bir sorumluluktur. Nitekim Efendimizin bu tavsiyesi hayatımızda büyük öneme sahiptir: Ebu’l-Havrâ’ es-Sa’dî anlatıyor: “Hasan b. Ali’ye, ‘Resûlullah (s.a.v.)’den ne ezberledin?’ diye sordum. Dedi ki: ‘Ondan şunu ezberledim: Seni şüphelendiren şeyleri bırak, şüphelendirmeyenlere bak!”[3] Nefislerimizin ve nesillerimizin boğazından haram lokma geçirmenin bir vebal olduğunu bilmeli, helal ve haram konusunda son derece bilinçli hareket etmeliyiz. Bu hadisle Efendimiz, müminlere hayatın her alanında helal ve haram çizgisine dikkat etmeleri gerektiğini öğütlemiştir. Yüce Rabbimiz, yediğimiz şeylerin helal olmasına o kadar önem vermiştir ki bunu aynı zamanda bütün peygamberlerine de emrederek şöyle buyurmuştur: “Ey peygamberler! Tayyib (helal, hoş ve temiz) olan şeylerden yiyin; güzel işler yapın. Ben sizin yaptıklarınızı hakkıyla bilmekteyim.”[4] Bu gerçek karşısında dinini önemseyen, dünya ve ahiret saadetini hedefleyen, çoluk çocuğunun Müslüman kimliğine bağlı bir şekilde yetişmesine özen gösteren herkesin hem kendi yediğinin hem de ailesine yedirdiğinin helal ve temiz olmasına önem göstermesi gerekir.
Muhterem Dostlar!
Son olarak şu hususu hatırlatalım: İslam’ın haram sayıp kaçınılmasını istediği şeyler, Müslüman’ın yaşantısını karartacak, ona rahat bir nefes aldırmayacak, onu zorda bırakacak mahiyette değildir. Aksine her yasağın meşru olan bir alternatifi, daha iyisi ve daha temizi insana sunulmuştur. Helaller saymakla tükenmez. Helal dairesi harama ihtiyaç bırakmayacak kadar geniştir. Haramlar az ve sınırlı olduklarından Kur’an’da onlar zikredilmiştir. Öyleyse bu kadar sınırsız helal nimetleri bırakıp da sayılı birkaç harama bulaşmak bir mümin için kabul edilebilecek şey değildir. Rabbimiz nefislerimizi ve nesillerimizi helal ve tayyib bir şekilde beslemeyi, haram ve şüpheli şeylerden uzak durmayı bizlere nasip eylesin.
[1] Bakara suresi, 2:168
[2] Müslim, Zekât, 65
[3] Nesâî, Eşribe, 50
[4] Mü’minûn suresi, 23:51
