Genel olarak insanlar günümüzde alışveriş, ticaret, borçlanma ödeme ve benzeri faaliyetlerini kâğıt para veya dijital para ile yapmaktadırlar. Kâğıt para herkesin bildiği banknotlardır. Dijital para ise tıpkı cebimizdeki kâğıt para gibi belli bir merkez tarafından yönetilen devlet otoritesi tarafından para olarak nitelenen ve karşılığı olan elektronik resmî bir paradır. 

Bunlar, geleneksel para özelliği taşıyan internet tabanlı teknolojik paralardır. Cepteki somut kâğıt paralar gibi alım-satım, para transfer etme, ödeme gibi faaliyetlerin rahatlıkla ve kolaylıkla yapılabilme imkânı sunmaktadır.  

Bitcoin gibi kripto paralara gelince bunlar yapısı ve işleyişi itibariyle sanal paralardan farklıdır. Kripto paralar adı üzerinde bir kısım karmaşık şifrelerle oluşturulmuş, belli bir merkezi olmayan bu nedenle takip ve kontrolü imkânsıza yakın olgulardır. Böyle olunca bunları sanal bir para olarak değil, sanal bir olgu olarak değerlendirmek gerekir. 

Bir nesnenin para olarak değerlendirilmesi için toplum tarafından ortak bir kabulle bunun para olduğu benimsenmelidir. Alışveriş, ödeme, borçlanma gibi her türlü ticari faaliyetin yapıldığına imkân vermelidir. Genel bir konsensüsle bu nesneler ile yukarıdaki işlemler yapılabiliyorsa bunların para olduğu söylenebilir aksi halde para olduğundan bahsedilemez. 

Bugün bu kripto paraların toplum tarafından ortak bir kabulle para olarak değerlendirildiği konusunda ciddi endişeler bulunmaktadır. 

Çünkü kripto olguların değeri gerçekçi /reel ekonomik nedenlere bağlı olmadan manipülatif motivasyonlara açık bir şekilde ani inişler ve çıkışlar gösterebilmektedir. Gerçekçi olmayan bu iniş çıkışlar belirsizlik riskinin yüksek olduğunu ortaya koymaktadır, ki ticarette “ğarar” yani belirsizlik hâli İslam’ın onayladığı bir durum değildir. 

Diğer bir konu da İslam’da ‘ma’dum’un satışının yasak olduğu hususudur. ‘ma’dum’ şu an mevcut olmayan, bir varlığı bulunmayan şey satışa konu olmaz kuralıdır. Bu nedenle kriptolar bugün için sadece şifrelerden ibaret olması hasebiyle bu kapsamda değerlendirilebilir. Ne zamanki bu kripto paraların manipülatif özelliği ortadan kalkar ve toplum bunları para olarak kabul eder o durumda bunlar hakkında görüş değişebilir. Toplumun bu olguları bugün için yatırım aracı olarak değerlendirdiği söylenemez. Bu olgulara yönelen kimseler kısa yoldan büyük kazanç elde etme hayali ile yöneliyorlar. Bu manada kısa yoldan yüksek kazançlar elde edenler olabildiği gibi çok büyük kayıplar yaşayanlarda olabilmektedir. Hatta bütün varlığını kaybedip intihar eden kimseler de bilinmektedir.

Sonuç olarak insanlar kazançlarını helal ve meşru yollardan elde etmeye çalışmalı yatırımlarını gerçek varlıklar üzerine yapmalı manipülatif ve riskli olgulardan uzak durmalıdırlar.