Muhterem müminler,
Kişinin kendi kendisi ile yüzleşmesine ve kendi kendini kontrol etmesine “nefis muhasebesi” diyoruz. Daha geniş bir tanım yapacak olursak nefis muhasebesi; İnsanın kendisini, yaratılış amacı ve sorumlulukları açısından hesaba çekmesi, iman ve amelinin kontrolünü yapması, durumunu değerlendirmesidir. İnsanın kendisini zaman zaman muhasebeye çekmesi, kulluk görevini gereği gibi yapabilmesi ve gerçek manada dünya ve ahiret mutluluğuna kavuşabilmesi için kaçınılmazdır. Zira kendisini kontrol ve muhasebe eden kişi, kendi içinde ve toplumda uyumlu, başkalarının “temel haklarına  saygılı” olur ve böyle insanlardan oluşan bir toplum ise, gerçekten sağlıklı bir  toplum olur.

Aziz kardeşlerim,   
Nefis muhasebesinde bilhassa, işlenmiş olan kusurlar ve bunların sebep olduğu günahlar konusuna ağırlık verilmelidir. İşlenen kusurlara ise, ahiret hayatının unutulması,  gaflet, nefsin heva ve heveslerine uyulması, zamanın boşa harcanması, Allah’ın ayetlerinden yüz çevirilmesi gibi şeylerin sebep olduğu unutulmamalıdır. Bütün davranışların Allah Teala tarafından sürekli olarak kontrol edildiği, hayatta işlenen her şeyin en ince noktasına varıncaya kadar bir gün sorgulanacağı bilinmelidir.

Değerli müminler!
Nefis muhasebesini yaparken, mutlaka gerçekleşecek olan ölümü ve yeniden dirilerek herşeyin hesabının görüleceği kıyamet gününü hatırdan çıkarmamalı ve şu hayatımızdaki davranışlarımıza bu mutlak gerçekleri göz önünde bulundurarak ona göre yön vermeliyiz. Nitekim Rabbimiz Teala  bu hususta şöyle buyurur: “Ey iman edenler! Siz kendinizi düzeltin. Siz doğru yolda olursanız yoldan sapan kimse size zarar veremez. Hepinizin dönüşü Allah’adır. O zaman Allah size yaptıklarınızı haber verecektir” [5:105] İbn-i Ömer (ra) anlatıyor: “Rasulullah (sas) omuzumdan tuttu ve: Sen dünyada bir garib veya bir yolcu gibi ol” buyurdu. İbnu Ömer (ra) hazretlerinin bir uyarısı da şöyledir: “Akşama erdin mi, sabahı bekleme, sabaha erdin mi akşamı bekleme. Sağlıklı olduğun sırada hastalık hali için hazırlık yap. Hayatta iken de ölüm için hazırlık yap.” (Buhârî, Rikak 2; Tirmizî, Zühd 25, (2334)

Aziz müminler!
Nefsimizi hesaba çekerken, gerek kendimiz, aile fertlerimiz,  akraba ve komşularımız için, gerekse yaşadığımız toplum için ne gibi güzel işler yapıyoruz?  Yahutta yine kendimize ve topluma yönelik olarak ne gibi zararlı işlerimiz var? Bunların hepsini bir potaya koyup düşünmesi ve iyiliklerin çoğalması, yanlışların düzeltilmesi için bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bizi her hususta bir öğretmen ve mürşid olarak uyararak eğiten Peygamber Efendimiz (sas), bu konuda da bizleri şöyle uyarmıştır: “Akıllı kişi,  nefsini hesaba çeken ve ölümden sonrası için çalışan, aciz kimse ise, nefsinin arzularına tâbî olan ve Allah’tan (olmayacak şeyler) temennî eden kimsedir.” (İbn Mâce, Zühd, 31 (II, 1423, 1424). Şöyle tefekkür etmeliyiz: “Şu anda ömrümüz dolsa, emr-i hak olan ölüm gelse, amellerimiz bizi Yüce Allah’ın huzurunda sorumluluktan kurtarabilir mi?” Bu sorunun cevabını tam olarak verebilmek gerçekten çok zordur ve ancak nefis muhasebesi yaparak bir cevap bulabilir ve hazırlıklarımızı ona göre yapabiliriz. Çünkü her şeyden sorgulanacağız; yapmamız gerekip te yapmadığımız her şeyden, yine yapmamamız gerektiği halde yapmış olduğumuz her şeyden Allah huzurunda hesap vereceğiz. Meşhur sözünde Hz. Ömer (ra) Efendimiz de: “Hesaba çekilmeden önce kendinizi hesaba çekiniz” buyurarak bizi uyarmıştır.

Hutbemizin sonunda konu ile alakalı olan şu hadis-i şerifi de dikkatlerinize sunuyoruz:
Peygamber Efendimiz (as), şöyle buyurur: “Kıyamet günü, dört şeyden sual edilmedikçe, kulun ayakları(Rabbinin huzurundan) ayrılamaz: Ömrünü nerede harcadığından, ne amelde bulunduğundan, malını nereden kazandığından ve  nereye harcadığından, vücudunu nerede yıpratıp eskittiğinden” (Buhari, Daavât, 4 (VII, 145, 146)

Son olarak şu hususa da değinmek istiyoruz. Allah’ın izni ile bu hafta bir Kurban Bayramı’nı daha geride bıraktık, IGMG Kurban Kampanyası çercevesinde yaptığınız kurban bağışları Endonezya’dan Çin’e, Hindistan’dan Afrika’nın pek çok ülkesine, Kafkaslardan Balkanlara ve daha pek çok adını dahi duymadığımız ülkelerde ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldı. Kurban görevlisi kardeşlerimiz sizin kurbanlarınızı onlara, onların da dua ve selamlarını size taşıdı. Allah kurbanlarınızı ve yine  bu sürede hac farizasını yerine getiren kardeşlerimizin de haclarını kabul etsin.

IGMG İrşad Başkanlığı